Emmanuel Carrère, een profiel

‘Hoe ik mijn interview met Catherine Deneuve de mist in heb laten gaan’ luidt de titel van een van de stukken in de recente bundel Vers le réel van schrijver Emmanuel Carrère (Parijs, 1957). Hij beschrijft erin hoe hij in 2008 werd benaderd voor een interview met de Franse ster. Nee, het tijdschrift wilde geen journalist, maar […]

Een gedreven visionair in een domme wereld: Miguel Bonnefoy en De uitvinder

Op 7 april 1825 werd, in een achterkamertje van een slotenmakerij in de Côte-d’Or, de man geboren die de industriële toepassing van de zonnewarmte zou uitvinden. Zijn moeder had plotseling hevige buikpijn gekregen, was achter de werkbank op haar hurken gaan zitten en had het kind opgevangen in een zak met grendels en beitels. De […]

AI in romans: hoe mensen straks machines worden

De verteller van Ian McEwan’s roman Machines zoals ik (2019) is een jonge computerprogrammeur, die met zijn erfenis Adam aanschaft, een van de eerste kunstmatig gemaakte ‘mensen’. De beroemde computerpionier Sir Alan Turing heeft er in het alternatieve universum van de roman, die zich afspeelt in de jaren tachtig, ook een. Adam, die het postuur heeft van […]

Spannende debuutroman van kolonel-schrijver Jean Michelin

Gisteren interviewde ik Jean Michelin, een Frans beroepsmilitair, en auteur van een geweldige debuutroman, Ceux qui restent (Zij die blijven, verschenen bij Héloïse d’Ormesson). Hij was in de buurt, hier in het zuiden van Frankrijk, voor een stage, en kon onze uitnodiging voor een (drukbezochte) literaire rencontre aannemen. Hij is kolonel en bereidt zich voor […]

Bij de presentatie van De Klik, uitgave van de Gouden Ganzenveer.

Bij de presentatie van De klik, een mooie kleine uitgave geschreven door Nelleke Noordervliet, Gouden Ganzenveer 2022 en Nina Polak, Jonge Veer 2022, mocht ik, als Gouden Ganzenveer 2021, hen toespreken. Lieve Nelleke, lieve Nina, Toen ik de mooie uitgave ter ere van jullie veren kreeg, vorige week, las ik net een anonieme brief van […]

De letterkast van het onvoltooide, Henk van der Waal

Wie wil scheppen moet eerst de keten van oorzaak en gevolg doorbreken dat kan op twee manieren: of je zorgt ervoor dat alle oorzaken geen gevolgen meer hebben of je zorgt ervoor dat alle gevolgen geen oorzaak meer worden het niets dat je in beide gevallen overhoudt is uitermate geschikt om een nieuwe eerste oorzaak […]

Over Kijk ons dansen van Leïla Slimani

In 2014 kwam Leïla Slimani met een klap de Franse literatuur binnen. In De tuin van het beest (Le jardin de l’ogre) zette ze een nymfomane neer, een getrouwde vrouw en moeder, die al hardlopend probeerde haar opgefokte seksuele drang onder controle te krijgen. Het was een metafoor voor de onderdrukte seksualiteit in haar geboorteland, Marokko. […]

Lana Bastašic over haar debuutroman Vang de haas

‘Ik was vierentwintig toen ik uit Bosnië vertrok, ik kon geen baan vinden, ik wilde schrijven. Ik zag mezelf verbitteren, begon mijn land te haten, ik werd nihilistisch. Toen ben ik verhuisd, uiteindelijk naar Barcelona. Ik heb alles achtergelaten, inclusief mijn taal. Ik moest afrekenen met wat ik in Bosnië had achtergelaten.” Nu is Lana […]

Mohamed Mbougar Sarr over zijn totaalroman

‘Ik strijd tegen versimpeling van de literatuur”, houdt hij zijn publiek in Nancy voor, „ik voer sinds kort een kruistocht tegen degenen die in twee zinnen willen zeggen waar een boek over gaat”. Zijn toehoorders staren Mohamed Mbougar Sarr lichtelijk verbaasd aan, je ziet ze denken: maar iedereen wil toch weten waar een boek over […]

Bij de toekenning van de Nobelprijs voor literatuur aan Annie Ernaux

Donderdagmiddag heeft de Zweedse Academie de Nobelprijs voor Literatuur toegekend aan de Franse schrijfster Annie Ernaux, voor ‘de moed en de klinische scherpte waarmee ze de wortels en de collectieve beperkingen van het persoonlijke geheugen blootlegt’. Dat is een ingewikkelde manier om te zeggen dat ze het volstrekt unieke oeuvre eert van een schrijfster die het […]

100 jaar Proust: hoe lezen we hem nu?

In ‘Herinnering’, een korte, vroege tekst van Marcel Proust, loopt de verteller door de gang van Grand Hôtel T., waar hij logeert, terug naar zijn kamer. Een „verrukkelijke en zeldzame geur” die uit een van de openstaande deuren komt, maakt dat hij stil blijft staan. Die kamer moest wel aan een „uiterst beminnelijke persoon” toebehoren. […]

Over La fabrique de l’oeuvre, expositie Proust in de BnF

Bij binnenkomst kijkt een jonge Marcel Proust je recht aan, donkere haren met de scheiding precies in het midden, licht geloken ogen, dun snorretje boven sensuele lippen, een witte gardenia in het knoopsgat. In 1892 maakte Jacques-Émile Blanche dit bekende schilderij van de schrijver die honderd jaar geleden, op 18 november 1922, stierf. Op de […]