Kijken in Qatar
Nee, we gingen niet voor het voetbal naar Doha, Qatar. We gingen onze zoon opzoeken. Al kregen we al snel door dat het WK het leven van veel Qatari beheerst. Iedere taxichauffeur was er vol van, uit de middenberm van brede wegen groeien enorme halve voetballen in de kleuren van de deelnemende landen, zelfs bij […]
Kiev door de ogen van Germaine de Staël, twee eeuwen geleden
200 jaar geleden, in 1812, reisde Germaine de Staël door de Oekraïne. In haar boek Dix années d’exil doet ze verslag van haar reis; ze is op de vlucht voor Napoleon die bezig is Europa te veroveren. Hij ziet in haar een geduchte tegenstander, heeft haar eerst uit Frankrijk verbannen en haar uiteindelijk huisarrest gegeven […]
Royan, la professeure de français, van Marie NDiaye, door Nicole Garcia
Een vrouw komt thuis. In de hal van haar appartementengebouw pakt ze de post uit haar postvakje. Ze hoort dat er boven, op haar etage, twee mensen voor haar deur staan te wachten. Het zijn de ouders van een van haar leerlingen, een meisje dat zelfmoord heeft gepleegd. Ze wil hen niet spreken, niet ontmoeten. […]
Over anéantir van Michel Houellebecq
Een paar weken geleden reden achtentwintig vrachtwagens met elk twintig pallets boeken van een drukkerij in Italië naar Parijs. Na aankomst werden er exemplaren naar critici verstuurd, strikte geheimhouding was vereist. Meer dan dat het een mooi vormgegeven boek was, maakte uitgeverij Flammarion niet bekend: de nieuwe Houellebecq moest een mysterie blijven. Wie onder de […]
Prix Goncourt 2021
‘Ik krijg geen adem meer’. ‘Kom eens op mijn schoot zitten’. ‘Je bent niets waard’. ‘Heb je dat zelf bedacht?’ ‘Het interesseert me niet wat je denkt’. Het zijn zinnetjes die kwetsen, die een milieu, een universum karakteriseren. Ze kunnen het verloop van een leven bepalen. Of maken dat iemand schrijver wordt. Wie de negen […]
Kinderscènes van Valéry Larbaud
‘Laat mij mijn kindertijd weer oppakken, daar waar ik was gebleven’, zei Valery Larbaud. Hoewel hij als kind ziekelijk was en zijn moeder hem regelmatig meenam naar kuuroorden, beschouwde hij zijn kindertijd als zijn verloren paradijs, een tijd ook die hij in zijn werk nooit helemaal achter zich heeft gelaten. Larbaud werd in 1881 geboren […]
Erfgoed van Miguel Bonnefoy
In een paar jaar is Miguel Bonnefoy (1986) een publiekslieveling geworden. Welbespraakt, geschoold in retorica op Franse lycea in Latijns-Amerika en Europa. Als zoon van een Venezolaanse diplomate en een Chileense schrijver spreekt hij twee talen vloeiend, zijn moedertaal Spaans en de taal waarin hij onderwijs kreeg en waarin hij schrijft, het Frans. Zijn derde […]
Over de Afscheidskleuren van Bernhard Schlink
Op een nacht sluit de verteller van ‘Kunstmatige intelligentie’ vriendschap met de eenzaamheid. Hij kan niet anders: de volgende ochtend verwacht hij bezoek van een jonge vrouw die iets over zijn leven ontdekt heeft dat hem tot een paria zal maken. Zijn overleden vriend en hij waren de grondleggers van de AI in de voormalige […]
Over de geweldige verhalen van Jens Christian Grondahl
In haar recente Staat van de Europese literatuur schetste Nelleke Noordervliet haar beeld van de Europese schrijver bij uitstek. Die is wendbaar en subversief, levert zich aan niets of niemand uit, niet aan een politiek program en evenmin aan een ideologie. De Europese schrijver belichaamt de ambiguïteit van de eenling in het collectief. Hij gaat […]
Het vrolijke pessimisme van de Zwitser Henri Roorda
‘Ik zou willen dat mijn zelfmoord mijn schuldeisers wat geld oplevert’, schrijft Henri Roorda. Dus overweegt hij de cafébaas te vragen een lezing van hem aan te kondigen. Een lezing over zelfmoord waarbij aan het slot de spreker de daad bij het woord voegt. ‘Ik weet zeker dat de opkomst heel behoorlijk zal zijn’. Het […]
Maryse Condé, Tot het water stijgt
Op de eerste pagina van de recent vertaalde roman Tot het water stijgt van Maryse Condé buldert de donder in de Guadeloupse onweersnacht, mango’s vallen als stenen naar beneden. Het gekletter op de golfplaten van het dak wekt de verteller, Babakar, die in zijn droom net bezoek kreeg van zijn moeder, haar ogen helderblauw als korenbloemen. De […]
Caroline Lamarche over Het geheugen van de lucht
Lezen en schrijven zijn mijn drugs, zegt Caroline Lamarche via het scherm vanuit België. Tijdens de pandemie heeft ze getuigenissen verzameld van mensen die in ziekenhuizen werken, teksten geredigeerd van chirurgen, verplegers, laboranten. Ze zullen de herinnering aan de pandemie levend houden. „Maar het is ook politiek en ethisch gereedschap”, zegt Lamarche, „vanwege de enorme […]
