De woestijnroos van Qatar

Nooit had ik me afgevraagd hoe een woestijnroos er eigenlijk uitzag. Ik herinner me vaag dat Antoine de Saint-Exupéry erover schreef, de vliegenier die vaak over woestijnen vloog en er regelmatig crashte. Nu ik het Nationale Museum van Doha heb gezien, zal ik het nooit meer vergeten. Het museum, een ontwerp van de Franse architect Jean Nouvel, heeft een van de mooiste vormen die ik ooit zag. Als Doha nog woestijn was, zou je het over het hoofd zien, zo gaat het op in het landschap (dat nu een bouwput is, ook hier). Het museum heeft de vorm van dat gesteente, dat mineraal dat in woestijnen aan het oppervlakte komt en dan snel verdampt: het zijn nog nauwelijks ontloken rozen, met een veelheid van blaadjes, sierlijk en breekbaar.
De galeries van het museum zijn als het ware aan elkaar geschakelde rozenblaadjes, eenmaal binnen – het kost overal altijd moeite de ingang te vinden, omdat nergens bordjes staan – val je van de ene in de andere verbazing. Een video over de parelvisserij, waarvan Qatar leefde voordat er olie en gas werd ontdekt. Wandhoge films van de strijd tegen de Ottomanen, de Britten en andere historische schermutselingen, met haldhaftige mannen op paarden en kamelen. Een hele schaarsverlichte ruimte met sieraden en kleden van toen tot nu, zonder uitzondering rijk versierd met parels. De ontdekking van het gas, de zakelijke overeenkomsten, de machinerieën. Tot slot een portrettengalerij van alle mannen die een rol hebben gespeeld in de geschiedenis van Qatar en de relaties met omliggende landen. Zonder uitzondering dragen ze de Arabische guhtrah (de doek op het hoofd) en de thobe, een stralend witte, rechte ‘jurk’ die tot de grond reikt. Vrouwen komen in deze geschiedenislijn niet voor.