Berichten

De woestijnroos van Qatar

/in /door

Nooit had ik me afgevraagd hoe een woestijnroos er eigenlijk uitzag. Ik herinner me vaag dat Antoine de Saint-Exupéry erover schreef, de vliegenier die vaak over woestijnen vloog en er regelmatig crashte. Nu ik het Nationale Museum van Doha heb gezien, zal ik het nooit meer vergeten. Het museum, een ontwerp van de Franse architect Jean Nouvel, heeft een van de mooiste vormen die ik ooit zag. Als Doha nog woestijn was, zou je het over het hoofd zien, zo gaat het op in het landschap (dat nu een bouwput is, ook hier). Het museum heeft de vorm van dat gesteente, dat mineraal dat in woestijnen aan het oppervlakte komt en dan snel verdampt: het zijn nog nauwelijks ontloken rozen, met een veelheid van blaadjes, sierlijk en breekbaar.
De galeries van het museum zijn als het ware aan elkaar geschakelde rozenblaadjes, eenmaal binnen – het kost overal altijd moeite de ingang te vinden, omdat nergens bordjes staan – val je van de ene in de andere verbazing. Een video over de parelvisserij, waarvan Qatar leefde voordat er olie en gas werd ontdekt. Wandhoge films van de strijd tegen de Ottomanen, de Britten en andere historische schermutselingen, met haldhaftige mannen op paarden en kamelen. Een hele schaarsverlichte ruimte met sieraden en kleden van toen tot nu, zonder uitzondering rijk versierd met parels. De ontdekking van het gas, de zakelijke overeenkomsten, de machinerieën. Tot slot een portrettengalerij van alle mannen die een rol hebben gespeeld in de geschiedenis van Qatar en de relaties met omliggende landen. Zonder uitzondering dragen ze de Arabische guhtrah (de doek op het hoofd) en de thobe, een stralend witte, rechte ‘jurk’ die tot de grond reikt. Vrouwen komen in deze geschiedenislijn niet voor.

 

Kijken in Qatar

/in /door

Nee, we gingen niet voor het voetbal naar Doha, Qatar. We gingen onze zoon opzoeken. Al kregen we al snel door dat het WK het leven van veel Qatari beheerst. Iedere taxichauffeur was er vol van, uit de middenberm van brede wegen groeien enorme halve voetballen in de kleuren van de deelnemende landen, zelfs bij het schitterende National History Museum wapperen de vlaggen fier in de woestijnwind.
Amsterdam mag onderhand een permanente bouwput zijn, vergeleken met Doha is het peanuts. Waar hier de zeventiende-eeuwse kademuren verzakken, wordt daar op het woestijnzand de ene na de andere wolkenkrabber gebouwd. Het zakencentrum van Doha, de West Bay, heeft een adembenemende skyline. ’s Nachts is de hoogbouw verlicht, iedere toren heeft zijn eigen kleur en verlichting. Er is er een in blauw-geel, in de vorm van een partje van een citroen, een ander heeft een rode kroon in de vorm van het dak van een moskee, elders schieten de hele avond blauwe pijlen van beneden naar boven. Gezellig – nee. Wat wil je, in zo’n zakencentrum, of in een gigantische shopping mall is het nu eenmaal niet sfeervol. Nu is het in de dertig graden, nog prima uit te houden, maar ’s zomers wordt het hier rustig rond de 50 graden, en haast iedereen zich van airco naar airco. Brandschoon is het overal, geen sigarettenpeuk op straat, geen snippertje papier.
Neem je de lift naar het dak van een hotel, dan wacht je een adembenemend uitzicht. Overal zie je zee, kunstig opgespoten land staat vol met hoge flats met designuiterlijk, smaakvol gekleurd in aardetinten. Dit is een jonge stad, een jong land, veroverd op de woestijn en op het water. Een klein aantal families zwaait in dit Arabisch emiraat de scepter. Op zo’n 2 miljoen inwoners telt Qatar 300.00 Qatari, het merendeel van de bevolking wordt dus gevormd door expats in alle soorten en maten. Qatar (uitspreken met de klemtoon op de eerste lettergreep) beslaat zo’n twee keer Brabant en ligt op de 3e grootste gasreservers van de wereld. Geen wonder dat de Gulf Times iedere dag weer een nieuw hoog bezoek op de voorpagina toont, als wij er zijn geeft de Franse minister van Buitelandse Zaken, Jean-Yves Le Drian, acte de présence, noemt Qatar ‘a friendly country and reliable partner’. Ze zijn het eens dat ‘a diplomatic solution tot the crisis in Ukraine’ een absolute noodzaak is. De vriendschap wordt uitbundig gevierd. Als de emir zijn gast gaat ontvangen, wordt de snelweg eenvoudig even stilgelegd.