Artikelen door Margot Dijkgraaf

Over Station Osnabrück naar Jeruzalem van Hélène Cixous

Wie Hélène Cixous zegt, benoemt niet alleen een vrouw met een uitzonderlijke carrière, maar ook een wereld, een universum, een labyrint, een taal – uniek en onvergelijkbaar. Het autobiografische deel van haar oeuvre cirkelt rond plaatsnamen als Osnabrück, Oran, Jeruzalem en Parijs. Het zijn steden die het leven bepaalden van haar grootmoeder, haar moeder, haarzelf. […]

Aysegül Savas: Wit op wit

In Art, het wereldberoemde toneelstuk van Yasmina Reza, is de aankoop van een volledig wit schilderij aanleiding voor een ruzie. Ruzie tussen drie vrienden die elkaar al een leven lang kennen. Twee ton uitgeven voor een wit schilderij – wat de een het waard vindt, vindt de ander belachelijk. Hoe goed kennen ze elkaar eigenlijk, de […]

Melancholie uit Bosnië – Semezdin Mehmedinović

Sarajevo – een van die steden met een mythische naam. Een klank die meteen doet denken aan de oorlog waarbij Joegoslavië uiteen viel, aan het beleg dat vier jaar lang, van 1992 tot 1996, de inwoners teisterde. Wie herinnert zich niet de Bosnisch Servische sluipschutters, de blokkades op de afgesloten wegen, de ook nu weer […]

Een onverwachte broederschap van Amin Maalouf

Dertig jaar geleden schreef Amin Maalouf een feministische toekomstroman, Eeuwig zonder vrouwen, over een wereld waarin alleen nog mannen geboren werden. Daar werd het natuurlijk een ramp, het archaïsch conservatisme kreeg geen weerwoord meer, obscurantisme, ongelijkheid en geweld namen toe. In zijn recente roman Een onverwachte broederschap stelt Maalouf zich een wereld voor zonder communicatiemiddelen. Het internet valt […]

Interview met David Diop

Gedistingeerd is hij, in lichtgrijs pak en wit overhemd, hij spreekt ontspannen en met zachte stem. Hier zit een gerespecteerd wetenschapper en een gelauwerd romanschrijver. In zijn universitaire carrière specialiseerde David Diop (1966) zich in reisverhalen over Afrika uit de 18de eeuw, de eeuw van de Verlichting. Zijn tweede roman, Meer dan een broer (Frère d’âme), werd […]

Een teruggevonden Céline

‘Een ruwe diamant” noemt weekblad Le Point de onlangs ontdekte en komende donderdag gepubliceerde roman van Louis-Ferdinand Céline. „Een wonder”, schrijft dagblad Le Monde, „een cruciaal deeltje van de immense literaire puzzel” die Céline baseerde op zijn eigen leven. Dagblad Le Figaro reageert wat laconieker: er is niet zoveel aan de hand, alleen fanatieke Célinekenners zullen ervan over de rooie […]

Interview met Amitav Ghosh

Op 21 april 1621 viel er een lamp om in het gebouw waar Martijn Sonck, een Nederlandse koloniale ambtenaar, kwartier had gemaakt. Hij bevond zich in het dorp Selamon, op Lonthor, een van de Banda-eilanden. Sonck is met zijn mannen naar het eiland gekomen met de opdracht om het eiland onder controle te krijgen, de […]

Pionnières au Musée du Luxembourg

Meteen bij binnenkomst zie je de fabriekspoort opengaan, vrouwen drommen naar binnen. Een paar seconden later zie je ze staan, aan de lopende band van de wapenfabriek, ze maken granaten, sjouwen met onderdelen voor kanonnen en andere wapens. De historische filmbeelden maken het duidelijk: de mannen zijn naar het front, de vrouwen nemen hun plaats […]

De onscherpte van de wereld, Iris Wolff

Een familiegeschiedenis is De onscherpte van de wereld zonder twijfel. Tegelijkertijd lijkt deze roman van Iris Wolff (1977) op geen enkele andere familiegeschiedenis. Niet in compositie, noch in toon of register. Deze roman beschouwt vooral de manier waarop de interpretatie van de geschiedenis verschuift, en de herinnering wordt vervormd. De werkelijkheid blijkt mistig, de wereld onscherp. Wat […]

Over de Algerijnse kronieken van Albert Camus

Tijdens de coronapandemie werd De pest van Albert Camus opnieuw een bestseller. De roman over de pestepidemie gaf precies aan hoe iedereen zich voelde: opgesloten, eenzaam en angstig. Ook de hoofdpersonen waren herkenbaar. De een maakte zich grote zorgen over de toekomst, de ander nam het wat luchtiger op. Wat eigenlijk niemand opviel was dat de roman […]