Olga van Bernhard Schlink
Liegen en bedriegen – dat is een thema waarmee de Duitse schrijver en jurist Bernhard Schlink (1944) goed uit de voeten kan. Een leugentje om bestwil, een uitvlucht uit puur egoïsme, een excuus om de ander te sparen. Je vindt ze allemaal terug in zijn oeuvre. Soms gaat het geheugen, manipulatief en creatief, met ons op de loop. De grenzen tussen werkelijkheid en verbeelding, tussen echt gebeurd en echt gevoeld zijn vaak vloeibaar. ‘Als we liegen om het een ander makkelijker te maken’, zei Schlink ooit, ‘liegen we in wezen omdat we het onszélf makkelijker willen maken. Daar kan een levensleugen uit voortkomen.’
Dat laatste is het geval in Olga, een mooi portret van een sterke, realistisch ingestelde vrouw aan het begin van de 20ste eeuw. Na de vroege dood van haar ouders is haar Duitse grootmoeder vastbesloten de Slavische kant van haar zwijgzame kleindochter uit te vlakken en een echte Duitse van haar te maken. Tevergeefs. Olga zal haar leven lang rustig en vastbesloten haar eigen boontjes doppen. Vinden de leraar en de dominee het onnodig dat ze als meisje een vervolgopleiding doet? Dan maakt ze zich Linnaeus, Faust en Von Humboldt zelf wel eigen. Vinden de rijke ouders van haar grote liefde Herbert haar te min? Dan blijft die liefde zonder boterbriefje intact, een heel leven lang. Herbert houdt ook van haar, maar hij houdt nog meer van zijn eigen dromen. Hij wil ‘meer dan de velden, het landgoed, het garderegiment, hij wil iets dat er bovenuit stijgt’. Zij wil graag ‘een nieuwe vulpen en een zomerjurk, geld voor een kamer’. En dus gaat hij vrijwillig in dienst om met ‘de koloniale troepen’ de Herero te onderwerpen in ‘Duits-Zuidwest-Afrika’ en reist hij daarna naar Argentinië, Siberië en Brazilië. Hij gaat naar de Noordpool met een expeditie waar hij nooit van zal terugkeren.
Lees verder op
https://www.nrc.nl/nieuws/2018/06/28/olga-leeft-met-iets-wat-niemand-hoeft-te-weten-a1608278
