Eric Vuillard over De orde van de dag

Parijs, 38 graden, geen zuchtje wind in de kantoren van uitgeverij Actes Sud. Zijn overhemd is doorweekt, maar zijn ogen stralen. Hij geniet ervan over de geschiedenis te spreken, op vragen antwoordt hij in elegante pirouettes. Éric Vuillard (Lyon, 1968) houdt ervan achter historische maskers te kijken en clichés tegen het licht te houden. Heerlijk – in de archieven duiken, grasduinen in de coulissen en in de schijnwerpers zetten wat er zich schuilhoudt.

Vuillards achtste récit, zoals in Frankrijk de literaire non-fictie wordt genoemd, werd bekroond met Frankrijks belangrijkste prijs, de Prix Goncourt. De orde van de dag (L’ordre du jour) schetst in een aantal sleutelscènes, tragisch en hilarisch tegelijk, de aanloop tot de Anschluss, de Duitse annexatie van Oostenrijk in 1938. In het eerste hoofdstuk zoomt Vuillard in op een geheime bijeenkomst op 20 februari 1933, in de Rijkskanselarij in Berlijn, waarbij 24 Duitse groot-industriëlen (Krupp, Opel, Siemens, Agfa, etc.) hun portemonnee trekken om Goering en Hitler met miljoenen te steunen.

De afgelopen jaren zijn er in Frankrijk verschillende boeken over de Tweede Wereldoorlog verschenen, bijna allemaal even succesvol. Waar komt die interesse van de Fransen voor deze periode volgens u vandaan?

„Literatuur is een sociaal fenomeen, ze is schatplichtig aan de sociale en politieke spanningen. Ze weerspiegelt die niet per definitie, ze houdt afstand, maar ze probeert er wel iets over te zeggen. Dat geldt zeker voor literatuur over de geschiedenis. Het heden is vaag, ontoegankelijk, de geschiedenis wordt dan een toevlucht. Het geeft je de mogelijkheid een uitweg te vinden, oorzaken uit te pluizen, een manier om je tot de werkelijkheid te verhouden. Ik kan de vergaderingen over de Brexit van nu niet beschrijven, maar wel die van de Duitse staatshoofden met kopstukken uit de financiële en industriële wereld van toen. Bij dat soort vergaderingen is er altijd iets gevaarlijks, iets geheimzinnigs. De oorlog was tumultueus, tragisch, het is nog warme geschiedenis, het draait om politiek. De geschiedenis van toen biedt, in een tijdperk waarin er nauwelijks ideologieën meer zijn, ideologische verheldering. Dat geldt voor Fransen, maar net zo goed voor Amerikanen of Nederlanders.”

Lees verder op

https://www.nrc.nl/nieuws/2018/08/30/de-propaganda-van-goebbels-beinvloedt-ons-nog-steeds-a1614743