Soumission, Michel Houellebecq
Toevallig zat ik in de trein naar Parijs, afgelopen woensdag 7 januari. Een Franse journalist belde mij om mijn mening te vragen over Soumission, de nieuwe roman van Michel Houellebecq die op die dag zou verschijnen. Een half uur later belde hij weer: of ik al gehoord had van de aanslag op Charlie Hebdo, het satirische tijdschrift dat in zijn recentste nummer een caricatuur van Houellebecq had gepubliceerd. De afspraken die ik had met uitgevers en anderen uit het boekenvak gingen door, de een was in tranen, de ander razend, de volgende uitermate angstig. De metro’s waren opvallend leeg, de stilte voelbaar.
Die ochtend toonde de voorpagina van nrc.next de Arc de Triomphe omgevormd tot moskee, de NRC liet een gefotoshopte panoramafoto zien van Parijs met tientallen minaretten.
De conclusie van mijn stuk over Soumission luidt: ‘Soumissionheeft niets van de apocalyps die Houellebecq schetste in Mogelijkheid van een eiland of van de milde toekomstvisie op een land dat verandert in een museum, zoals in De kaart en het gebied. Het is geen briljante roman – daarvoor is hij te schematisch, te artificieel. Het is ook geen pontificale aanval op de islam in de geest van eerdere uitspraken van Houellebecq – integendeel. Soumission heeft nog het meeste weg van een politieke ideeënroman met een wake-up call: wat hebben wij eigenlijk over voor het voortbestaan van onze beschaving en onze democratie?’
Het hele stuk, alsmede dat van Peter Vermaas dat op dezelfde dag verscheen, kunt u teruglezen via nrc.nl (€).