Christine Angot: Een onmogelijke liefde

Het heeft 25 jaar geduurd, maar inmiddels betwist niemand in Frankrijk meer dat Christine Angot (1959) Literatuur schrijft met een hoofdletter L. Sinds haar debuut in 1990 was er bijna geen boek van haar dat niet leidde tot een rel, polemiek of proces. Vanaf haar eerste titel was duidelijk dat deze schrijfster niets verzon, niets vermomde en niets verhulde. Haar exen, haar vrienden, haar dochter – allemaal kwamen ze vroeg of laat met naam en toenaam in haar werk voor. En niet altijd tot hun genoegen.

https://www.nrc.nl/nieuws/2016/07/28/vader-is-erudiet-en-pervers-3397959-a1513818

 

Lees meer

56 jaar geleden, in juni. Adieu Parijs van Léon Werth

Juni 1940, de Duitse legers rukken op naar Parijs. In paniek verlaten duizenden inwoners hun stad. Het is één grote karavaan naar het zuiden, ‘oude auto’s zijn uit hun holen te voorschijn gekomen’, beladen met koffers en matrassen. ‘Je zou denken dat het kostbaarste bezit van een Fransman zijn matras is’, schrijft de verteller. In de auto’s liggen oude vrouwen, ‘ze kijken niet meer naar wat buiten henzelf ligt, en kinderen slapen alsof ze dood zijn’. De wegen naar het zuiden raken verstopt, auto’s begeven het, mensen raken uitgeput en stranden, op zoek naar eten en benzine, op boerderijen in de Beauce of elders op het platteland. De stedelingen houden hun hand op bij de plattelandsbewoners, verslinden een stukje brood dat ze toevallig onderweg vinden. Inwoners van Parijs, mensen van standing, gewend aan welvaart, veranderen in een paar dagen in vluchtelingen, asielzoekers, smekelingen.

http://www.nrc.nl/handelsblad/2016/07/01/met-geweld-ontdaan-van-alle-franse-waarden-2899012

 

Over de nieuwe romans van Catherine Millet en Adrien Bosc

In een televisieprogramma ziet schrijver-uitgever Adrien Bosc de ontroering van een vioolbouwer als hij een krul in handen krijgt van een viool die hij decennia geleden heeft gelakt. De krul behoorde toe aan de viool van Ginette Neveu, een toptalent dat op dertigjarige leeftijd is omgekomen bij een vliegtuigcrash. Bosc raakt gefascineerd door het ongeluk waarbij 48 mensen omkwamen.

In 2001 publiceerde Catherine Millet haar romanHet seksuele leven van Catherine M., een spraakmakend, openhartig, autobiografisch verhaal over haar seksuele escapades. Hoe ben ik zo geworden, vroeg Millet zich sindsdien af, hoe was ik als kind, hoe ben ik opgevoed?

Hoewel de vragen en de obsessies van Bosc en Millet verschillend zijn, leiden ze tot een vergelijkbaar literair (zelf)onderzoek.

Lees meer

Robert Kramer in Huis Marseille: over Monsieur Khiar

Halverwege de route die labyrintisch door Huis Marseille loopt sta je ineens voor drie lichtbeelden: fijne, sierlijke boomtakken belicht door aanzwellend en afnemend licht in groen, oranje en rood. De takken worden gekleurd door het verspringen van een stoplicht, in nachtelijk Beiroet. De nachtelijke impressie wordt verlengd in een volgende, aardedonkere ruimte, waar je alleen de geluiden van de stad hoort: iets wat lijkt op wapperend wasgoed, verkeer in de verte, vaag gerinkel en gestommel. Vanuit het diepe donker stap je vervolgens in een helverlichte kubus, waar honderden voorwerpen afgebeeld op ansichtformaat je terugbrengen in de wereld van Monsieur Khiar.

http://www.nrc.nl/next/2016/04/22/uit-het-het-leven-van-monsieur-khair-1610401

Lees meer

Over Het leven van Vernon Subutex van Virginie Despentes

Virginie Despentes Net als in haar spraakmakende, later verfilmde romandebuut Baise-moi schetst Despentes in haar nieuwe roman de Franse zelfkant. Dit keer bekritiseert ze de vernietigende rol die Facebook in onze samenleving speelt. De Hyena is gespecialiseerd in sociale media. Voor een paar honderd euro maakt ze je vijand zwart, breekt ze hem virtueel de nek en haalt ze zijn webreputatie onderuit. Als je meer betaalt maakt ze zijn leven finaal kapot. Internet is anoniem, ideaal om een gerucht te laten verspreiden zonder dat iemand weet waar het vandaan komt. Voor haar is het een koud kunstje een lynchpartij via de media op touw te zetten. Het wordt goed betaald en het past helemaal bij de tijd, die ‘uitermate gunstig’ is voor meedogenloosheid.

http://www.nrc.nl/handelsblad/2016/04/01/de-facebookgeneratie-is-ik-en-ik-1602232

 

Lees meer

Laurent Binet: ,,Taal is het machtigste wapen ter wereld”

Taal is het machtigste wapen ter wereld’

Laurent Binet (43), de schrijver van HhhH, drijft in zijn nieuwe roman de spot met de grote Franse filosofen. ‘Foucault masturbeerde voor een poster van Mick Jagger.’

Met Laurent Binet komt een wervelwind van tomeloze energie café Jaures binnen, een café bistro in het 19de arrondissement van Parijs. Hij vliegt eerst uit zijn kleine knalblauwe auto, rukt zijn muts van zijn hoofd en bestelt een cola. Een speelfilm van zijn bestseller HhhH, een VPRO-documentaire over diezelfde roman, de promotie voor zijn nieuwe roman die dezer dagen ook in Nederland in vertaling verschijnt, én een baby van vijf maanden.

http://www.nrc.nl/next/2016/04/07/taal-is-het-machtigste-wapen-ter-wereld-1606236

Lees meer

Over La cache van Christophe Boltanski, prix Femina

Een uiterst bizarre familiegeschiedenis. Een puur literaire debuutroman. Een grand reporter die op reportage gaat in het huis waar hij vanaf zijn dertiende woonde, het huis van zijn grootouders, zijn ooms en zijn tante – een huis clos van de eerste orde. Het draait om de familie Boltanski, een beroemde naam in het culturele circuit: Christian Boltanski, de beeldend kunstenaar, Luc Boltanski, de socioloog, Jean-Elie Boltanski, de beroemde taalkundige. Nu is het de jongste van 53, Christophe de journalist, die de familiegeschiedenis in kaart brengt aan de hand van het huis waarin zijn familie is opgegroeid.

Ieder hoofdstuk opent met een tekening van het huis, in de rue de Grenelle in Parijs,  die in de loop van het boek, al vertellend, verder wordt ingevuld. Het begin van het boek is ronduit hilarisch: de Fiat 500 Lusso, die in de cour staat geparkeerd geldt als echt onderdeel van het huis. En jazeker: het blijkt de veilige schil waarin de familie, op elkaar gepakt, zich en sécurité voelt, dicht op elkaar, ongewassen, geparkeerd voor de kerk als de mis wordt opgedragen maar zonder uit te stappen, voor het ziekenhuis als er gewerkt moet worden, voor de school als er dan toch naar school gegaan moet worden – maar zo min mogelijk begeeft men zich buiten de warme cocon die de Fiat voor hen allen is. Hoe bizar ook, Christophe Boltanski weet aannemelijk te maken dat we hier niet met gekken van doen hebben. Zijn familieleden zijn zo geworden met een reden, een historische reden. Stap voor stap ontdekt hij waar zijn gehandicapte, magistrale grootmoeder vandaan komt (Oekraïne), wat het betekende tijdens de oorlog joods te zijn (uitgesloten en uitgekotst) en wat in wezen de echte kern van het huist vormt (de ‘cache’ uit de titel, een verborgen ruimte, waar zijn oom zich twee jaar lang verschool).

La cache gaat over een familie waarin niets werd bewaard, waarvan geen foto’s bewaard zijn gebleven, een familie die leefde in een ‘provisoire perpétuel’, een familie die op ieder moment van de dag door angsten werd gekweld. Wie zijn wij, in de grote maalstroom van veranderende identiteiten – om die vraag draait de roman, die leest als het werk van een ervaren romancier. In het voetspoor van George Perec, van Modiano en van Sebald schrijft Boltanski tegen het vergeten.

 

Joël Dicker over Het boek van de Baltimores

Sommige boeken zijn wijzer dan hun auteurs. In het geval van Joël Dicker lijkt het omgekeerd te zijn. Het boek van de Baltimores is een lekkerepageturner, waarbij ik mijn potlood voor het aanstrepen van mooie zinnen of originele gedachten niet vaak nodig had. Maar ons gesprek is van een ander kaliber. Bedachtzaam, zijn woorden wegend, precies formulerend geeft Joël Dicker (1985) antwoord in zijn Amsterdamse hotel.

Dicker groeide op in een joods gezin in Genève, bracht zijn zomervakanties door in het Amerikaanse Maine en studeerde rechten. Een kantoorbaan verveelde hem al gauw. Ambitieus? Ja, dat is hij. Van kinds af aan wilde hij schrijver worden en wel een die door zoveel mogelijk mensen gelezen zou worden. Dat is hem gelukt. Miljoenen mensen lazen zijn thriller De waarheid over de zaak Harry Québert. En nu is er zijn net in het Nederlands vertaalde roman Het boek van de Baltimores. Zwitserland koestert hem, hij werd een merk, in één adem genoemd met Roger Federer.

Lees meer

Over Een overbodige vrouw van Rabih Alameddine

Voordat je een letter hebt gelezen, tref je op de eerste bladzijde een waarschuwing aan: ‘de protagoniste van deze roman gaat nogal prat op haar eruditie, hetgeen resulteert in ruim honderd citaten uit de wereldliteratuur’. Het is niet bepaald een zin die je voor het boek of voor de hoofdpersoon inneemt, en ook een nogal vreemde introductie op een roman. Het kan niet anders dan dat je hier te maken krijgt met een onsympathiek, betweterig personage.

Maar dat valt mee. De Libanees-Amerikaanse schilder en schrijver Rabih Alameddine (1959), die al verschillende succesvolle boeken op zijn naam heeft staan, schiep dit keer een ‘overbodige vrouw’, een oude dame die vroeger een boekhandel in Beiroet bestierde en zich haar leven lang wijdde aan het vertalen van de wereldliteratuur. Zonder overigens ooit één boek aan een uitgever te hebben aangeboden. Lees meer

Over Het voorgevoel van Emmanuel Bove

De kunst van het verdwijnen – het is een populair thema in de letteren. Van Nathaniel Hawthorne tot Patrick Modiano, steeds wordt het onderwerp opnieuw onderzocht en gefileerd. Waarom dringt het verlangen te verdwijnen zich van tijd tot tijd op in een leven?

In Het voorgevoel geeft de Franse schrijver Emmanuel Bove (1898-1945), een verrassend duidelijk antwoord. Zijn hoofdpersoon, Charles Benesteau, verlaat familie en vrienden ‘uit afkeer en verachting’. Hij kan niet meer aanzien ‘hoe de mensen zich druk maken uit eigenbelang.’ Zijn kinderen zijn groot en ‘min of meer weggehouden van hun vader’, zijn vrouw vraagt kort na zijn verdwijning echtscheiding aan, hij doet dus ‘niemand kwaad’. Lees meer